Nie jest tajemnicą, ażeby coś zrobić musi nam się najzwyczajniej w świecie „chcieć” – i w zasadzie, można to już nazwać motywacją. Z punktu widzenia literatury motywację można podzielić na zewnętrzną oraz wewnętrzną, przy czym różnice są bardzo duże i znaczące.
Motywacja zewnętrzna rozumiana jako sygnały i bodźce płynące bezpośrednio ze środowiska zewnętrznego. Zaliczamy do niej wszelkiego rodzaju kary i nagrody, różnego rodzaju zachęty płynące z naszej strony, które są bardzo mierzalne, np. pójdziemy do kina jak posprzątasz swój pokój.
Natomiast motywacja wewnętrzna płynie z „ducha”, z jednostki i jest ugruntowana poczuciem sensu w podejmowaniu konkretnego działania oraz ponoszeniu za nie odpowiedzialności.
Tabela 1. Bilans plusów i minusów motywacji zewnętrznej i wewnętrznej.
| MOTYWACJA | PLUSY | MINUSY |
| ZEWNĘTRZNA |
1. Łatwość sterowania zachowaniem dziecka. 2. Dziecko wykonuje nasze polecenia. 3. Szybkie osiąganie zamierzonych rezultatów. |
1. Dziecko nie rozumie/ nie widzi sensu w podejmowanym działaniu. 2. Ograniczanie kreatywności. 3. Zmniejszanie poczucia sprawczości. 4. Ograniczanie rozwoju poczucia odpowiedzialności za podejmowane decyzje/ działania. 5. Niechęć do podejmowania inicjatyw, które nie niosą za sobą nagród materialnych. 6. Motywacja kończy się, gdy dziecko otrzyma nagrodę – motywacją przez określony czas. 7. Problemy z automotywacją w dorosłym życiu. |
| WEWNĘTRZNA |
1. Dziecko rozumie cel/ widzi sens w podejmowanym działaniu. 2. Rozwijanie kreatywności. 3. Rozwijanie poczucia sprawczości. 4. Dziecko uczy się na błędach – wie, że ma do tego prawo. 5. Wzmacnianie odpowiedzialności za swoje decyzje. 6. Wzmacnianie poczucia własnej wartości. 7. Coraz częstsze podejmowanie pożądanych działań z własnej inicjatywy. |
1. Długotrwały proces. 2. Wymaga dużo wsparcia, cierpliwości oraz rozmów ze strony dorosłych. |
Zarówno dzieci jak i dorośli często ulegają formom motywacji zewnętrznej, która faktycznie potrafi dać siłę do działania. Dorosłym zależy, aby dostać awans i podwyżkę w pracy, zdobywać nagrody czy otrzymać premię za zasługi. Dzieci tak samo często spotykają się z tego rodzaju motywacją – system punktowego oceniania zachowania, stopnie w szkole czy też przyjemności czekające na nich w domu, np. wyjście do kina czy wycieczka rowerowa, w zamian za określone zachowanie.
Jednak najważniejsze w motywowaniu dzieci jest złapanie równowagi, a obiektywne porównanie (Tabela 1.) daje poczucie pewności, że to właśnie motywacja wewnętrzna powinna pojawiać się jak najczęściej. W związku z tym, zachęcam Państwa do przeczytania dwóch artykułów, z których dowiecie się jeszcze więcej o motywacji wewnętrznej oraz tego w jaki sposób wspierać ją u Waszych pociech. Życzę przyjemnej dalszej lektury.
https://dziecisawazne.pl/wspierac-motywacje-wewnetrzna-dziecka/
https://dziecisawazne.pl/motywacja-wewnetrzna/
Foto: https://pl.freepik.com/